Restorasyon Tuğlası

Restorasyon Tuğlası Tarihi

Bu çalışmada geleneksel yollarla üretilen, Anadolu ve dünya seramik tarihinde üretimi çok eski tarihlere dayalı bir seramik malzeme olan “restorasyon”, tuğla ve üretim aşamaları incelenmiştir. İnsanoğlunun toprağın pişirilmesini öğrenmesi ve bunu mimaride kullanması bir devrim niteliğindedir. Daha önceleri dayanıksız malzemelerle inşa ettiği mekanlarında sağlam bir malzeme olan tuğlayı kullanması, mimaride sonsuz olanaklar ve ilerleme imkanı sağlamıştır. Tuğlanın, icadından günümüze değin kullanılıyor olması ve kazılar sonucu günümüze ulaşabilmiş pek çok mimari eserlerdeki yapı malzemesi olması bu görüşü destekler niteliktedir. Bu çalışmada geleneksel yöntemlerle üretilen tuğlanın üretim aşamaları ve kısa tarihçesi araştırılmıştır.

Restorasyon Tuğlası üretimi

Restorasyon tuğlası adını, tuğlanın şekillendirme, kurutma, pişirme işlemlerinin yapıldığı alandan alır. Takoz tuğla da denilen restorasyon tuğlasının, ham madde hazırlamadan paketlemeye kadar olan tüm aşamaları restorasyon tuğlası adı verilen bu alanda gerçekleşmektedir. İnsan gücüne dayalı olarak gerçekleştirilen, geleneksel ve günümüz teknolojisine karşı ilkel kalmış bir üretim şeklidir. Günümüzün seri üretim yöntemlerine karşı oldukça geri planda olmasına karşın, restorasyon tuğlası pişme rengi, doğal görüntüsü ve kulanım yeri ve amaçları açısından hala tercih edilen bir malzeme olma
konumundadır. Birçok binanın restorasyonu ve onarımında kullanılmaktadır. Yine pek çok mimar tasarımında restorasyon tuğlası ile çözülmüş tasarımlarına yer vermektedir. Modern mimaride ve peyzajda aranılan bir malzeme olması sebebi ile restorasyon tuğlasının üretimi günümüze değin sürmüştür.

Ancak mevsimsel üretime dayalı olması ve insan gücüne bağlı üretim zorluğu, bir çok üreticinin bu işi bırakmasına sebep olmuştur. Yılın yağışsız aylarında üretilebiliyor olması, gelir anlamında üreticiye sıkıntı yaşatmaktadır.
Tuğlalar sahra fırını olarak adlandırılan pişirme yöntemiyle pişirilmektedir. Sahra fırını ilkel bir fırın olup, fırın rejiminin kontrol altında tutulması zordur. Dolayısıyla bu tip fırınlarda zayiat oldukça fazladır. Bu olumsuzluklara rağmen restorasyon tuğlası hala üretilmektedir. Mimaride üzerine sıva kullanılmadan işlenebilmesi sayesinde görsel bir etki sağlar. Kömür ateşinin ve şekillendirme sırasında kullanılan deniz kumu sayesindeki pişme rengindeki doğallık da restorasyon tuğlasının tercih edilmesinin bir başka sebebidir. Bu çalışma, İzmir’in Torbalı mahallesinde geleneksel yolla üretim yapmakta olan, Şahtaş Tuğla tesislerinde yapılmıştır.
Tuğlanın Kısa Tarihçesi: Mimaride tuğla kullanımı çok eski tarihlere dayanmaktadır. Tuğla pişmiş bir seramik malzeme olduğundan dayanıklıdır ve günümüze kadar bozulmadan kalabilmiştir. Tuğla ile yapılmış ve günümüze ulaşmış mimari eserler sayesinde geçmiş dönem insanları ve kültürel seviyeleri hakkında pek çok bilgiye ulaşılabilinmektedir. Tuğla tarihine bakıldığında “Kaldelilere ait Ur şehrinde yapılan kazılarda meydana çıkarılan tuğlalar ve topraktan mamül eşya üzerindeki yazılar bize M.Ö. 3500 sene önce yaşamış insanların hayat tarzları hakkında bilgi vermektedir.
Mezopotamya’da Kish şehrindeki Sümer saraylarında M.Ö. 3500 sene önce tuğlanın kullanılmış olduğu anlaşılmaktadır (Tuğla Kiremit ve Seramik Sanayii, 1958). Kerpiç denilen malzeme tuğlanın atası konumundadır. Kalıplara basılıp güneşte iyice kurutulan bu malzeme tuğladan önce binalarda kullanılmış olan bir yapı malzemesidir.

El yapımı tuğla, doğal tuğla, restorasyon tuğlası, el yapımı mozaik, sırlı seramik, sırlı karo, taban tuğlası, harman tuğlası, kaplama tuğla dokuları çeşitleri ile ilgili aradığınız her şey için bizimle irtibata geçebilirsiniz.